Notice: Undefined index: HTTPS in /home/gnanim/public_html/quran/includes/current-page.php on line 14

Notice: Undefined variable: code in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 2206

Warning: date(): Invalid date.timezone value 'Berlin/London', we selected the timezone 'UTC' for now. in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 1286

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Use of undefined constant title - assumed 'title' in /home/gnanim/public_html/quran/includes/tpl.php(54) : regexp code on line 1

Notice: Undefined variable: code in /home/gnanim/public_html/quran/includes/tpl.php on line 70
تفسير القرطبي - سورة الزخرف الآية 1 | القرآن الكريم للجميع
Muslim Library

تفسير القرطبي - سورة الزخرف - الآية 1

خيارات حفظ الصفحة والطباعة

حفظ الصفحة بصيغة ووردحفظ الصفحة بصيغة النوت باد أو بملف نصيحفظ الصفحة بصيغة htmlطباعة الصفحة
Facebook Twitter Google+ Pinterest Reddit StumbleUpon Linkedin Tumblr Google Bookmarks Email
حم (1) (الزخرف) mp3
مَكِّيَّة بِإِجْمَاعٍ . وَقَالَ مُقَاتِل : إِلَّا قَوْله : " وَاسْأَلْ مَنْ أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلك مِنْ رُسُلنَا " [ الزُّخْرُف : 45 ] . وَهِيَ تِسْع وَثَمَانُونَ آيَة .


اُخْتُلِفَ فِي مَعْنَاهُ ; فَقَالَ عِكْرِمَة : قَالَ النَّبِيّ صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : ( " حم " اِسْم مِنْ أَسْمَاء اللَّه تَعَالَى وَهِيَ مَفَاتِيح خَزَائِن رَبّك ) قَالَ اِبْن عَبَّاس : " حم " اِسْم اللَّه الْأَعْظَم . وَعَنْهُ : " الر " و " حم " و " ن " حُرُوف الرَّحْمَن مُقَطَّعَة . وَعَنْهُ أَيْضًا : اِسْم مِنْ أَسْمَاء اللَّه تَعَالَى أَقْسَمَ بِهِ . وَقَالَ قَتَادَة : إِنَّهُ اِسْم مِنْ أَسْمَاء الْقُرْآن . مُجَاهِد : فَوَاتِح السُّوَر . وَقَالَ عَطَاء الْخُرَاسَانِيّ : الْحَاء اِفْتِتَاح اِسْمه حَمِيد وَحَنَّان وَحَلِيم وَحَكِيم , وَالْمِيم اِفْتِتَاح اِسْمه مَلِك وَمَجِيد وَمَنَّان وَمُتَكَبِّر وَمُصَوِّر ; يَدُلّ عَلَيْهِ مَا رَوَى أَنَس أَنَّ أَعْرَابِيًّا سَأَلَ النَّبِيّ صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : مَا " حم " فَإِنَّا لَا نَعْرِفهَا فِي لِسَاننَا ؟ فَقَالَ النَّبِيّ صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : ( بَدْء أَسْمَاء وَفَوَاتِح سُوَر ) وَقَالَ الضَّحَّاك وَالْكِسَائِيّ : مَعْنَاهُ قُضِيَ مَا هُوَ كَائِن . كَأَنَّهُ أَرَادَ الْإِشَارَة إِلَى تَهَجِّي " حم " ; لِأَنَّهَا تَصِير حُمّ بِضَمِّ الْحَاء وَتَشْدِيد الْمِيم ; أَيْ قُضِيَ وَوَقَعَ . وَقَالَ كَعْب بْن مَالِك : فَلَمَّا تَلَاقَيْنَاهُمْ وَدَارَتْ بِنَا الرَّحَى وَلَيْسَ لِأَمْرٍ حَمَّهُ اللَّه مَدْفَعُ وَعَنْهُ أَيْضًا : إِنَّ الْمَعْنَى حم أَمْر اللَّه أَيْ قَرُبَ ; كَمَا قَالَ الشَّاعِر : قَدْ حُمَّ يَوْمِي فَسُرَّ قَوْم قَوْم بِهِمْ غَفْلَة وَنَوْمُ وَمِنْهُ سُمِّيَتْ الْحُمَّى ; لِأَنَّهَا تُقَرِّب مِنْ الْمَنِيَّة . وَالْمَعْنَى الْمُرَاد قُرْب نَصْره لِأَوْلِيَائِهِ , وَانْتِقَامه مِنْ أَعْدَائِهِ كَيَوْمِ بَدْر . وَقِيلَ : حُرُوف هِجَاء ; قَالَ الْجَرْمِيّ : وَلِهَذَا تُقْرَأ سَاكِنَة الْحُرُوف فَخَرَجَتْ مَخْرَج التَّهَجِّي وَإِذَا سُمِّيَتْ سُورَة بِشَيْءٍ مِنْ هَذِهِ الْحُرُوف أُعْرِبَتْ ; فَتَقُول : قَرَأْت " حم " فَتُنْصَب ; قَالَ الشَّاعِر : يُذَكِّرنِي حَامِيم وَالرُّمْح شَاجِر فَهَلَّا تَلَا حَامِيم قَبْل التَّقَدُّم وَقَرَأَ عِيسَى بْن عُمَر الثَّقَفِيّ : " حم " بِفَتْحِ الْمِيم عَلَى مَعْنَى اِقْرَأْ حم أَوْ لِالْتِقَاءِ السَّاكِنَيْنِ . اِبْن أَبِي إِسْحَاق وَأَبُو السَّمَّال بِكَسْرِهَا . وَالْإِمَالَة وَالْكَسْر لِلِالْتِقَاءِ السَّاكِنَيْنِ , أَوْ عَلَى وَجْه الْقَسَم . وَقَرَأَ أَبُو جَعْفَر بِقَطْعِ الْحَاء مِنْ الْمِيم . الْبَاقُونَ بِالْوَصْلِ . وَكَذَلِكَ فِي " حم . عسق " . وَقَرَأَ أَبُو عَمْرو وَأَبُو بَكْر وَحَمْزَة وَالْكِسَائِيّ وَخَلَف وَابْن ذَكْوَان بِالْإِمَالَةِ فِي الْحَاء . وَرُوِيَ عَنْ أَبِي عَمْرو بَيْن اللَّفْظَيْنِ وَهِيَ قِرَاءَة نَافِع وَأَبِي جَعْفَر وَشَيْبَة . الْبَاقُونَ بِالْفَتْحِ مُشْبَعًا .

وَقِيلَ :" حم " قَسَم . " وَالْكِتَاب الْمُبِين " قَسَم ثَانٍ ; وَلِلَّهِ أَنْ يَقْسِم بِمَا شَاءَ . وَالْجَوَاب " إِنَّا جَعَلْنَاهُ " . وَقَالَ اِبْن الْأَنْبَارِيّ : مَنْ جَعَلَ جَوَاب " وَالْكِتَاب " " حم " - كَمَا تَقُول نَزَلَ وَاَللَّه وَجَبَ وَاَللَّه - وَقَفَ عَلَى " الْكِتَاب الْمُبِين " . وَمَنْ جَعَلَ جَوَاب الْقَسَم " إِنَّا جَعَلْنَاهُ " لَمْ يَقِف عَلَى " الْكِتَاب الْمُبِين " .
none
Facebook Twitter Google+ Pinterest Reddit StumbleUpon Linkedin Tumblr Google Bookmarks Email

كتب عشوائيه

  • قيام رمضان

    رسالة قيام رمضان : فضله وكيفية أدائه، ومشروعية الجماعة فيه، ومعه بحث قيم عن الاعتكاف.

    المصدر: http://www.islamhouse.com/p/53518

    التحميل:

  • وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللهِ جَمِيعًا وَلا تَفَرَّقُوا

    رسالة مختصرة تحث على الاجتماع والائتلاف، والنهي عن التفرق والاختلاف.

    المصدر: http://www.islamhouse.com/p/335003

    التحميل:

  • تذكير الأنام بشأن صلة الأرحام

    تذكير الأنام بشأن صلة الأرحام: رسالة مختصرة في التذكير بصلة الرحِم، وفضلها، وأحكامها، وفوائد تتعلَّق بها.

    الناشر: شبكة الألوكة http://www.alukah.net

    المصدر: http://www.islamhouse.com/p/330471

    التحميل:

  • مفتاح دعوة الرسل

    مفتاح دعوة الرسل: قال المصنف - حفظه الله -: «فإن تربية النفوس وتزكيتها أمر مهم غفل عنه أمة من الناس، ومع انتشار الخير وكثرة من يسلك طريق الاستقامة إلا أن البعض يروم الصواب ولا يجده وينشد الجادة ويتيه عنها، وقد انبرى لهم الشيطان فاتخذ هؤلاء مطية ومركبًا يسير بهم في لجة الرياء والسمعة والعجب. ولخطورة الأمر وعظمه وردت الجم وأدليت بدلوي ونزعت نزعًا لا أدعي كماله وحسبي منه اجتهاد مقصر ومحبة الخير لي وللمسلمين. وهذا هو الجزء «السابع عشر» من سلسلة «أين نحن من هؤلاء؟!» تحت عنوان: «مفتاح دعوة الرسل»».

    الناشر: دار القاسم - موقع الكتيبات الإسلامية http://www.ktibat.com

    المصدر: http://www.islamhouse.com/p/229615

    التحميل:

  • أمثال شعبية من الجزيرة العربية مقتبسة من نصوص شرعية

    أمثال شعبية من الجزيرة العربية مقتبسة من نصوص شرعية : هذا الكتاب يجمع عدداً من الأمثال الشعبية المختارة من الجزيرة العربية التي اقتبست من نصوص شرعية، ويؤصلها ويخرجها ويوضح معانيها، مقسماً إياها إلى أربعة أقسام، ما كان منها بلفظ آية، وما كان منها بمعنى آية، وما كان منها بلفظ حديث، وما كان منها بمعنى حديث، مورداً المثل وتخريجه وبيان معناه ومواضع استعماله، والأدلة الشرعية التي اقتبس منها المثل من آية قرآنية أو حديث نبوي، ثم يعلق على الحديث من حيث قوة سنده أو ضعفه، وينبه إلى ما جاء في هذه الأمثال من محذورات شرعية.

    المصدر: http://www.islamhouse.com/p/307908

    التحميل:

اختر سوره

اختر اللغة