Notice: Undefined index: HTTPS in /home/gnanim/public_html/quran/includes/current-page.php on line 14

Notice: Undefined variable: code in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 2206

Warning: date(): Invalid date.timezone value 'Berlin/London', we selected the timezone 'UTC' for now. in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 1286

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Undefined index: more in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 721

Notice: Undefined index: l in /home/gnanim/public_html/quran/includes/class.php on line 724

Notice: Use of undefined constant title - assumed 'title' in /home/gnanim/public_html/quran/includes/tpl.php(54) : regexp code on line 1

Notice: Undefined variable: code in /home/gnanim/public_html/quran/includes/tpl.php on line 70
تفسير القرطبي - سورة الزخرف الآية 1 | القرآن الكريم للجميع
Muslim Library

تفسير القرطبي - سورة الزخرف - الآية 1

خيارات حفظ الصفحة والطباعة

حفظ الصفحة بصيغة ووردحفظ الصفحة بصيغة النوت باد أو بملف نصيحفظ الصفحة بصيغة htmlطباعة الصفحة
Facebook Twitter Google+ Pinterest Reddit StumbleUpon Linkedin Tumblr Google Bookmarks Email
حم (1) (الزخرف) mp3
مَكِّيَّة بِإِجْمَاعٍ . وَقَالَ مُقَاتِل : إِلَّا قَوْله : " وَاسْأَلْ مَنْ أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلك مِنْ رُسُلنَا " [ الزُّخْرُف : 45 ] . وَهِيَ تِسْع وَثَمَانُونَ آيَة .


اُخْتُلِفَ فِي مَعْنَاهُ ; فَقَالَ عِكْرِمَة : قَالَ النَّبِيّ صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : ( " حم " اِسْم مِنْ أَسْمَاء اللَّه تَعَالَى وَهِيَ مَفَاتِيح خَزَائِن رَبّك ) قَالَ اِبْن عَبَّاس : " حم " اِسْم اللَّه الْأَعْظَم . وَعَنْهُ : " الر " و " حم " و " ن " حُرُوف الرَّحْمَن مُقَطَّعَة . وَعَنْهُ أَيْضًا : اِسْم مِنْ أَسْمَاء اللَّه تَعَالَى أَقْسَمَ بِهِ . وَقَالَ قَتَادَة : إِنَّهُ اِسْم مِنْ أَسْمَاء الْقُرْآن . مُجَاهِد : فَوَاتِح السُّوَر . وَقَالَ عَطَاء الْخُرَاسَانِيّ : الْحَاء اِفْتِتَاح اِسْمه حَمِيد وَحَنَّان وَحَلِيم وَحَكِيم , وَالْمِيم اِفْتِتَاح اِسْمه مَلِك وَمَجِيد وَمَنَّان وَمُتَكَبِّر وَمُصَوِّر ; يَدُلّ عَلَيْهِ مَا رَوَى أَنَس أَنَّ أَعْرَابِيًّا سَأَلَ النَّبِيّ صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : مَا " حم " فَإِنَّا لَا نَعْرِفهَا فِي لِسَاننَا ؟ فَقَالَ النَّبِيّ صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : ( بَدْء أَسْمَاء وَفَوَاتِح سُوَر ) وَقَالَ الضَّحَّاك وَالْكِسَائِيّ : مَعْنَاهُ قُضِيَ مَا هُوَ كَائِن . كَأَنَّهُ أَرَادَ الْإِشَارَة إِلَى تَهَجِّي " حم " ; لِأَنَّهَا تَصِير حُمّ بِضَمِّ الْحَاء وَتَشْدِيد الْمِيم ; أَيْ قُضِيَ وَوَقَعَ . وَقَالَ كَعْب بْن مَالِك : فَلَمَّا تَلَاقَيْنَاهُمْ وَدَارَتْ بِنَا الرَّحَى وَلَيْسَ لِأَمْرٍ حَمَّهُ اللَّه مَدْفَعُ وَعَنْهُ أَيْضًا : إِنَّ الْمَعْنَى حم أَمْر اللَّه أَيْ قَرُبَ ; كَمَا قَالَ الشَّاعِر : قَدْ حُمَّ يَوْمِي فَسُرَّ قَوْم قَوْم بِهِمْ غَفْلَة وَنَوْمُ وَمِنْهُ سُمِّيَتْ الْحُمَّى ; لِأَنَّهَا تُقَرِّب مِنْ الْمَنِيَّة . وَالْمَعْنَى الْمُرَاد قُرْب نَصْره لِأَوْلِيَائِهِ , وَانْتِقَامه مِنْ أَعْدَائِهِ كَيَوْمِ بَدْر . وَقِيلَ : حُرُوف هِجَاء ; قَالَ الْجَرْمِيّ : وَلِهَذَا تُقْرَأ سَاكِنَة الْحُرُوف فَخَرَجَتْ مَخْرَج التَّهَجِّي وَإِذَا سُمِّيَتْ سُورَة بِشَيْءٍ مِنْ هَذِهِ الْحُرُوف أُعْرِبَتْ ; فَتَقُول : قَرَأْت " حم " فَتُنْصَب ; قَالَ الشَّاعِر : يُذَكِّرنِي حَامِيم وَالرُّمْح شَاجِر فَهَلَّا تَلَا حَامِيم قَبْل التَّقَدُّم وَقَرَأَ عِيسَى بْن عُمَر الثَّقَفِيّ : " حم " بِفَتْحِ الْمِيم عَلَى مَعْنَى اِقْرَأْ حم أَوْ لِالْتِقَاءِ السَّاكِنَيْنِ . اِبْن أَبِي إِسْحَاق وَأَبُو السَّمَّال بِكَسْرِهَا . وَالْإِمَالَة وَالْكَسْر لِلِالْتِقَاءِ السَّاكِنَيْنِ , أَوْ عَلَى وَجْه الْقَسَم . وَقَرَأَ أَبُو جَعْفَر بِقَطْعِ الْحَاء مِنْ الْمِيم . الْبَاقُونَ بِالْوَصْلِ . وَكَذَلِكَ فِي " حم . عسق " . وَقَرَأَ أَبُو عَمْرو وَأَبُو بَكْر وَحَمْزَة وَالْكِسَائِيّ وَخَلَف وَابْن ذَكْوَان بِالْإِمَالَةِ فِي الْحَاء . وَرُوِيَ عَنْ أَبِي عَمْرو بَيْن اللَّفْظَيْنِ وَهِيَ قِرَاءَة نَافِع وَأَبِي جَعْفَر وَشَيْبَة . الْبَاقُونَ بِالْفَتْحِ مُشْبَعًا .

وَقِيلَ :" حم " قَسَم . " وَالْكِتَاب الْمُبِين " قَسَم ثَانٍ ; وَلِلَّهِ أَنْ يَقْسِم بِمَا شَاءَ . وَالْجَوَاب " إِنَّا جَعَلْنَاهُ " . وَقَالَ اِبْن الْأَنْبَارِيّ : مَنْ جَعَلَ جَوَاب " وَالْكِتَاب " " حم " - كَمَا تَقُول نَزَلَ وَاَللَّه وَجَبَ وَاَللَّه - وَقَفَ عَلَى " الْكِتَاب الْمُبِين " . وَمَنْ جَعَلَ جَوَاب الْقَسَم " إِنَّا جَعَلْنَاهُ " لَمْ يَقِف عَلَى " الْكِتَاب الْمُبِين " .
none
Facebook Twitter Google+ Pinterest Reddit StumbleUpon Linkedin Tumblr Google Bookmarks Email

كتب عشوائيه

  • مسائل أبي عمر السدحان للإمام عبد العزيز بن باز

    قال فضيلة الشيخ صالح الفوزان - جزاه الله خيراً - « فإنّ مما يجرى أجره على الإنسان بعد موته علمًا يُنتفَع به، وإنّ شيخَنا الجليل الشيخ: عبدالعزيز بن عبدالله بن باز - رحمه الله - قد ورّث علمًا نافعًا - إن شاء الله -، من جملته هذه الفتاوى التي رواها عنه تلميذُه الشيخ الدكتور: عبد العزيز السدحان في مواضيع مختلفة. وقد قرأتُها واستفدتُ منها، وأرجو أن يستفيد منها كلّ من اطلّع عليها، وأن يجري أجرها على شيخنا الشيخ عبدالعزيز وعلى راويها الشيخ: عبدالعزيز السدحان، وصلى الله وسلم على نبينِّا محمد وآله وصحبه ». - وفي هذه الصفحة جزآن من هذه المسائل العلمية النافعة.

    المصدر: http://www.islamhouse.com/p/233551

    التحميل:

  • منهاج السنة النبوية في نقض كلام الشيعة والقدرية

    منهاج السنة النبوية في نقض كلام الشيعة والقدرية : هذا الكتاب من أعظم كتب الإمام المجاهد شيخ الإسلام أحمد بن عبد الحليم بن تيمية - رحمه الله -، قد رد فيه على شبه الرافضة، وبين فيه بطلان مذهبهم، وشباب الاسلام اليوم بأمس الحاجة إلى قراءة هذا الكتاب، ومعرفة محتواه؛ حيث أطل الرفض على كل بلد من بلاد الإسلام، وغيرها بوجهه الكريه، وكشر عن أنيابه الكالحة، وألقى حبائله أمام من لا يعرف حقيقته، مظهرا غير مبطن ديدن كل منافق مفسد ختال؛ فاغتر به من يجهل حقيقته، ممن لم يقرأ مثل هذا الكتاب.

    المدقق/المراجع: محمد رشاد سالم

    الناشر: جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية

    المصدر: http://www.islamhouse.com/p/272828

    التحميل:

  • نور الهدى وظلمات الضلال في ضوء الكتاب والسنة

    نور الهدى وظلمات الضلال في ضوء الكتاب والسنة: قال المصنف - حفظه الله -: «فهذه رسالة في «نور الهدى وظلمات الضلالة»، بيّنت فيها بإيجاز نور الإسلام، والإيمان، والتوحيد، والإخلاص، والسُّنّة، والتقوى، كما بيّنت ظلمات الكفر، والشرك، والنفاق، وإرادة الدنيا بعمل الآخرة، والبدعة والمعاصي، وكل ذلك مقروناً بالأدلة من الكتاب الكريم، والسنة المطهرة».

    الناشر: المكتب التعاوني للدعوة وتوعية الجاليات بالربوة http://www.IslamHouse.com

    المصدر: http://www.islamhouse.com/p/193644

    التحميل:

  • الحوار مع أتباع الأديان [ مشروعيته وآدابه ]

    الحوار مع أتباع الأديان: في هذه الرسالة بيان أنواع الحوار ومشروعيتها، آداب الحوار، هل آيات الأمر بالدعوة والجدال والحوار منسوخة بآية السيف؟ بيان بعض المحظورات في الحوار.

    الناشر: موقع رابطة العالم الإسلامي http://www.themwl.org

    المصدر: http://www.islamhouse.com/p/228830

    التحميل:

  • خطبة الجمعة في الكتاب والسنة

    خطبة الجمعة في الكتاب والسنة : هذا البحث يتكون من تمهيد وخمسة فصول وخاتمة وذلك على النحو التالي: - تمهيد: حول مكانة الجمعة في الإسلام. الفصل الأول: الخطبة في الإسلام ويشتمل على مبحثين: - الفصل الثاني: خطبة الجمعة في القرآن الكريم. الفصل الثالث: خطبة الجمعة في السنة الشريفة المطهرة ويشتمل على عدة مباحث: - الفصل الرابع. مسائل فقهية تتعلق بالخطبة. الفصل الخامس: همسات في أذن خطيب الجمعة وتنبيهات ومقترحات. هذا وقد تمت كتابة هذا البحث المتواضع بناء على تكليف من وزارة الشؤون الإسلامية والأوقاف والدعوة والإرشاد للمشاركة في الملتقى الأول للأئمة والخطباء في المملكة.

    الناشر: موقع الإسلام http://www.al-islam.com

    المصدر: http://www.islamhouse.com/p/142655

    التحميل:

اختر سوره

اختر اللغة